Nimewo atomik laeleman tulyòmse 69 epi pwa atomik li se 168.93421. Kontni nan kwout tè a se de tyè nan 100000, ki se eleman ki mwens abondan pami eleman latè ra yo. Li egziste sitou nan minrè silico beryllium yttrium, minrè lò latè ra nwa, minrè yttrium fosfò, ak monazit. Fraksyon mas eleman latè ra nan monazit jeneralman rive nan 50%, ak thulium ki konte pou 0.007%. Izotòp natirèl ki estab la se sèlman thulium 169. Lajman itilize nan sous limyè jenerasyon pouvwa gwo entansite, lazè, sipèkondiktè tanperati ki wo, ak lòt domèn.
Dekouvri Istwa
Dekouvri pa: PT Cleve
Dekouvri an 1878
Apre Mossander te separe tè èrbyòm ak tèrbyòm ak tèrbyòm an 1842, anpil chimis te itilize analiz espektral pou idantifye epi detèmine ke yo pa t oksid pi nan yon eleman, sa ki te ankouraje chimis yo pou kontinye separe yo. Apre separasyonoksid iterbyòmepioksid eskandyòmApati yon apèch oksidize, Cliff te separe de nouvo oksid eleman an 1879. Yo te rele youn ladan yo tulyòm pou komemore peyi Cliff te fèt nan penensil eskandinavyen an (Thulia), avèk senbòl eleman an Tu epi kounye a Tm. Avèk dekouvèt tulyòm ak lòt eleman latè ra yo, lòt mwatye twazyèm etap dekouvèt eleman latè ra yo fini.
Konfigirasyon elektwon
Konfigirasyon elektwon
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s2 4d10 5p6 6s2 4f13
Tulyòmse yon metal blan ajan ki gen duktilité epi ou ka koupe l ak yon kouto akòz teksti mou li; Pwen fizyon 1545 °C, pwen ebulisyon 1947 °C, dansite 9.3208.
Tulyòm se relativman ki estab nan lè;Oksid Tulyòmse yon kristal vèt pal. Tout oksid sèl (sèl divalan) yo gen koulè vèt pal.
Aplikasyon
Malgre ke tulyòm se yon materyèl ki ra epi ki chè, li toujou gen kèk aplikasyon nan domèn espesyal.
Sous limyè egzeyat gwo entansite
Souvan yo entwodui Tulyòm nan sous limyè dechaj entansite segondè sou fòm alojèn ki gen gwo pite (anjeneral bromi tulyòm), ak objektif pou itilize spectre tulyòm lan.
Lazè
Yo ka pwodui yon lazè solid-state pulsasyon ak twa grenat ityòm aliminyòm dopé (Ho: Cr: Tm: YAG) lè yo itilize iyon thulium, iyon chromium, ak iyon holmium nan grenat ityòm aliminyòm, ki ka emèt yon longèdonn 2097 nm; Li lajman itilize nan domèn militè, medikal, ak meteyorolojik. Longèdonn lazè ki emèt pa lazè solid-state pulsasyon ak grenat ityòm aliminyòm dopé ak thulium (Tm: YAG) la varye ant 1930 nm ak 2040 nm. Ablasyon sou sifas tisi yo trè efikas, paske li ka anpeche kayo a vin twò fon nan lè a ak nan dlo. Sa fè lazè thulium yo gen yon gwo potansyèl pou aplikasyon nan chiriji lazè debaz. Lazè thulium trè efikas nan ablasyon sifas tisi akòz enèji ki ba ak pouvwa penetrasyon li, epi li ka kayo san li pa lakòz blesi pwofon. Sa fè lazè thulium yo gen yon gwo potansyèl pou aplikasyon nan chiriji lazè.
Lazè dopé ak Thulium
Sous reyon X
Malgre pri a wo, aparèy radyografi pòtab ki gen tulyòm yo te kòmanse itilize anpil kòm sous radyasyon nan reyaksyon nikleyè. Sous radyasyon sa yo gen yon dire lavi apeprè yon ane epi yo ka itilize kòm zouti dyagnostik medikal ak dantè, osi byen ke zouti deteksyon domaj pou konpozan mekanik ak elektwonik ki difisil pou rive jwenn pa mendèv. Sous radyasyon sa yo pa bezwen yon pwoteksyon radyasyon enpòtan - se sèlman yon ti kantite plon ki nesesè. Aplikasyon tulyòm 170 kòm yon sous radyasyon pou tretman kansè a distans ap vin pi plis gaye. Izotop sa a gen yon mwatye lavi 128.6 jou ak senk liy emisyon ki gen yon entansite konsiderab (7.4, 51.354, 52.389, 59.4, ak 84.253 kiloelektron vòlt). Tulyòm 170 se tou youn nan kat sous radyasyon endistriyèl ki pi souvan itilize yo.
Materyèl sipèkondiktè ki reziste tanperati ki wo
Menm jan ak itriyòm, yo itilize tulyòm tou nan siperkondiktè ki fonksyone nan tanperati ki wo. Tulyòm gen yon potansyèl pou itilize nan ferit kòm yon materyèl mayetik seramik ki itilize nan ekipman mikwo ond. Akòz spectre inik li a, yo ka itilize tulyòm nan ekleraj lanp ak ak tankou eskandyòm, epi limyè vèt ki emèt pa lanp ak ak ki itilize tulyòm pap kouvri pa liy emisyon lòt eleman yo. Akòz kapasite li pou emèt fliyoresans ble anba radyasyon iltravyolèt, yo itilize tulyòm tou kòm youn nan senbòl anti-kontrefason nan biye ero yo. Yo itilize fliyoresans ble ki emèt pa silfat kalsyòm ki ajoute ak tulyòm nan dozimetri pèsonèl pou deteksyon dòz radyasyon.
Lòt aplikasyon yo
Akòz spectre inik li a, yo ka itilize tulyòm nan ekleraj lanp ak arc tankou eskandyòm, epi limyè vèt ki emèt pa lanp ak arc ki gen tulyòm pap kouvri pa liy emisyon lòt eleman yo.
Tulyòm emèt fliyoresans ble anba radyasyon iltravyolèt, sa ki fè li youn nan senbòl anti-kontrefason nan biye euro yo.
Euro anba iradyasyon UV, ak mak anti-kontrefason klè vizib
Dat piblikasyon: 25 Out 2023